مقدمهای از عکاسی مد
موضوع پیدایش عکاسی مد و تفاوت آن با دیگر شاخههای عکاسی به خصوص عکاسی تبلیغاتی را مورد بررسی قرار میدهیم. عکاسی مد تاریخچهای نسبتاً طولانی دارد و تقریباً همزمان با ابداع عکاسی، عکاسی مد هم پا به عرصه گذاشت. ما در این مقاله تخصصی از مجله قرمز به تاریخچه و چگونگی شکلگیری عکاسی مد و فشن خواهیم پرداخت و در مورد این شاخه از عکاسی مدرن مطالبی را بیان خواهیم نمود.
عکاسی مد همان طور که از نامش پیداست یک ژانر خاص از عکاسی است که به نمایش دادن لباسها و دیگر عناصر فشن اختصاص دارد و برای مجلات مد و سایر رسانههایی که قصد تبلیغ محصولات مد و فشن را دارند فعالیت میکند. فشن همیشه از پر مخاطبترین شاخههای تبلیغات بوده است. مجلات مختلف مد هر یک زیباییشناسی خاصی برای نمایش دادن لباسها و عناصر مد مثل عکاسی در فضاهای عجیب و غیرمعمول و اضافه کردن عناصر غیرمعمول برای ایجاد شوک در بیننده و جلب توجه او داشتهاند.
آغاز عکاسی مد تقریباً به همان روزهای ابتدایی ابداع عکاسی بازمیگردد. در سال ۱۸۵۶ آدولف براون کتابی را که حاوی ۲۸۸ عکس از ویرجینیا اولدوینی، کنتِس کاستیلیون (یک نجیبزاده توسانی در دربار ناپلئون سوم) منتشر کرد. او در این تصاویر در لباسهای رسمی دربار ظاهر شده بود و همین اتفاق ویرجینیا اولدوینی را به اولین مدل در دنیای مد و فشن تبدیل کرد. نمونههای مشابه دیگری نیز از این سبک عکاسی مد در قرن نوزدهم موجود است اما تا شروع قرن بیستم این سبک از عکاسی جنبه تخصصی به خود نگرفت.
در دهه اول قرن بیستم بود که یک تحول مهم در صنعت چاپ موسوم به چاپ هافتون به عکاسان این اجازه را داد تا تصاویر عکاسی شده را در مجلات به چاپ برسانند که این اتفاق با اولین حضور تصاویر عکاسی شده در مجلات مد مصادف شد.
اولین مجلاتی که به چاپ این تصاویر پرداختند مجلات فرانسوی و آمریکایی مثل هارپرز بازار و لا مد پرکتیک بودند اما تحول بزرگ در سال ۱۹۰۹ زمانی صورت گرفت که شخصی به نام کُنده نَست مجله ووگ را خریداری کرد. او چاپ تصاویر عکاسی شده را سرلوحه کار خود قرار داد. پیش از این دوران، نقاشیها و تصویرسازیها، عکسهای غالب مجلات به خصوص مجلات مد بودند و هنوز عکاسی مد به دوران اوج خود نرسیده بود.
در سال ۱۹۱۱ لوسین ووگل سردبیر مجله ژاردین دو مد، از ادوارد استیچن عکاس معروف آن زمان درخواست کرد تا فشن را به عنوان یک هنر در عکاسی به کار ببرد و تحولی در این صنعت پدید آورد.
استیچن از لباسهای مجلسی طراحی شده توسط پل پوآرو تصاویری تهیه کرد که در همان سال در مجله هنر و دکوراسیون به چاپ رسیدند و عکاسی فشن مدرن دقیقاً در همان زمان متولد شد. تصاویری که او تهیه کرد آنچنان کامل بودند که کیفیت فیزیکی لباسها را میشد به خوبی در آنها حس کرد و از این لحاظ تفاوت زیادی با تصاویر نقاشی شده و مجسمهواری داشتند که پیش از آن تحت عنوان عکاسی مد شناخته میشد.
با رقابت دو رقیب دیرینه در دنیای مجلات مد، یعنی ووگ و هارپرز بازار، دهه ۱۹۲۰ و ۱۹۳۰ به دوره اوج و شکوفایی عکاسی مد تبدیل شد. عکاسانی مثل استیچن، هورست پی هورست و سسیل بیتون عکاسی مد را به شکلی از هنرهای زیبا تبدیل کردند که هنوز هم در زمره جذابترین شاخههای عکاسی قرار میگیرد.
در میانه دهه ۱۹۳۰ که جنگ جهانی دوم در شرف وقوع بود تمرکز صنعت مد از اروپا به سمت آمریکا جلب شد، جایی که دو رقیب دیرینه یعنی ووگ و هارپرز بازار در حال فعالیت بودند. در سال ۱۹۳۶ مارتین مونکاسکی اولین تصویر مد را در ژستهای اسپرتی در ساحل ثبت کرد که مورد توجه مجله هارپرز بازار قرار گرفت و این سبک از عکاسی را به عنوان سبک شاخص خود برگزید. پس از آن عکاسانی مثل ایروین پن، ریچارد آودون و لوییس دال وولف عکاسی مد دهه را شکل دادند و تاثیر آنها تا دوران پس از جنگ جهانی دوم نیز پابرجا بود.
پس از جنگ، دنیای مد دچار تغییرات زیادی شد. با اشغال پاریس، پیوستگی و ارتباط بین فرانسه و آمریکا از بین رفت. به دنبال آن بسیاری از خانههای مد از بین رفتند یا به تعطیلی کشیده شدند.
پس از این دوران، عکاسی مد به خصوص نوع صنعتی و تبلیغاتی آن به ورطهای از اغراق و بیهنری کشیده شد. مدلها احساسات اضافی و بیهودهای از خود نشان میدادند و ایدههای عکاسی روز به روز بیمعنیتر میشد. اما در موازات این کارهای بیارزش هنرمندانی هم بودند که با ایدههای جذاب و خلاقانه از نابودی عکاسی مد جلوگیری کردند.
در دوره جدید هنرمندان متعددی به عنوان چهرههای عکاسی مد شناخته میشوند که از میان آنها میتوان به ماریو تستینو، استیو میزل، پیتر لیندبرگ و آنی لبوویتز اشاره کرد. در دهههای اخیر با پدید آمدن اینترنت، عکاسی مد محبوبیت و همهگیری بیشتری پیدا کرد. همه مردم بدون آن که نیازی به خرید مجلات مد داشته باشند میتوانند از تصاویر هنری و جذاب دنیای مد بهرهمند شوند.
اگر این مقاله در سایت استدیو عکاسی شاین مورد توجه شما قرار گرفت میتوانید مقالات مشابه را در بخش مقالات تخصصی دنیای مد در “مجله قرمز” مطالعه کنید. انتقادات و پیشنهادات خود را نیز در بخش نظرات با ما در میان بگذارید.